افزایش قیمت بدون پشتوانه تقاضا
تجربهای که بازار داخلی فولاد در این سالها کسب کرده این است که با توجه به رشد قیمت بازار، بازار خودش را به گونهای مدیریت کرده است.
این در حالی است که بازار فولاد یک روند رشد ۱۵۰ تومانی را پشت سر گذاشت، به طوری که فعالان بازار فولاد عنوان می کنند که در «دی» منتظر رشد قیمت نیستیم زیرا قرار نیست روند قیمت روندی صعودی باشد، بلکه ترمز رشد قیمت در این ماه کشیده خواهد شد چرا که تقاضایی وجود ندارد.
افزایش قیمت بدون پشتوانه تقاضا
از سوی دیگر این کالا به دست واسطه رسیده است، زمانی که کالا به دست واسطه برسد، یک فرآیند یک ماهه زمان سپری می شود تا واسطه کالای خود را بفروشد و در این میان بازار مجدداً به قیمت واقعی برگردد، بنابراین در دی ماه منتظر رشد قیمت نخواهیم بود و افزایش قیمت کاذب در بازار آهن مطمئناً تاثیرگذار نخواهد بود چرا که تقاضایی وجود ندارد. در این بین تولیدکنندگان عمده بازار آهن از روند نزولی قیمت در این بازار خبر میدهند و بر این باورند که قیمتها به میزان ۳۰ درصد کاهش خواهد داشت. ولی نرخ شمش در بازارهای جهانی روند صعودی داشته، موضوعی که عنوان میشود این است که این مسأله از طریق واردات به بازار داخلی منتقل شده یا زود است؟ کارشناسان بازار فولاد در این مورد بر این باورند که در حال حاضر در بازار داخلی تقاضایی وجود ندارد، اگر افزایش قیمتی هم بهوجود آمده فقط به علت افزایش نرخ ارز و رشد قیمتهای جهانی است.
این در حالی است که در بازار داخلی پروژههای عمرانی هنوز افتتاح نشدهاند که افزایش تقاضا یا قیمت را نشان دهند ، افزایش قیمتی که در هفتههای اخیر رخ داده به علت افزایش نرخ ارز و قیمت جهانی است، با این حال به گفته فعالان بازار قیمتهای ایران کم تر از قیمت چین است و این موضوعی است که سبب شده خریدهای صادراتی از فعالان این حوزه بیشتر باشد با این حال برخی بر این باورند که ممکن است بازار احساس کند در ۲ ماه آینده و در روزهای آخر سال، کارخانههای داخلی بیشتر مشغول صادرات هستند لذا خریدهای شب عید از هم اکنون آغاز شده باشد، به ویژه این که بازارهای جهانی در حال حاضر به علت تعطیلات ژانویه در آرامش به سر میبرند.
واقعیت موجود در بازار، نبود تقاضا است، در حال حاضر منطقی که روی نظام قیمتگذاری در داخل کشور حاکم است، تا حدی منطق عرضه و تقاضا است، در ادامه موضوعی که همه بر این باورند روی بازار فولاد تاثیر گذاشته، قیمتهای جهانی است، ولی باید گفت در غیاب عرضه و تقاضا تاثیر قیمتهای جهانی روی بازار داخلی یک تناقض در بازار را صورت داده است، در نتیجه باید به دنبال پاسخ این سوال بود که چرا در غیاب عرضه و تقاضا قیمتهای جهانی روی قیمتهای داخلی تاثیر میگذارد؟
چرا در غیاب عرضه و تقاضا قیمتهای جهانی روی قیمتهای داخلی تاثیر میگذارد؟
فعالان بازار فولاد در این زمینه پاسخ به این سوال معتقدند که در پنج سال گذشته نیز این بیماری در بازار وجود داشته است؛ موضوعی که در «همزمانی زیست رکود و تورم» بهوقوع پیوست، تاجری که میداند اگر جنسی بخواهد تولید شود با توجه به این که هزینههای برق، انرژی، مواد اولیه و… افزایش پیدا کرده و تولید آن جنس هم به وجود این مولفهها وابسته است ولی با محدودیتهای قیمتی مواجه میشود و قادر نیست افزایش هزینهها را در قیمت خود وارد کند. در گذشته انباشت این فشار طی زمان موج تخلیه شدن یک باره آن شد.
از طرفی موضوع تفاوت قیمتهای داخلی و خارجی و موضوع واردات نیز مطرح بود زیرا اگر قیمتهای داخلی کمی بالاتر محاسبه میشد، واردات افزایش مییافت و این موضوع تولید داخلی را دچار چالش میکرد. بنابراین کنترل قیمت تا یک جایی منطقی خواهد بود و از یک زمانی به بعد باعث پرش ناگهانی قیمت میگردد، این در حالی است که قیمتهای داخلی نسبت به قیمتهای جهانی بازهم پایینتر است، اما تقاضایی وجود ندارد که قیمتها بخواهد به سمت و سوی واقعی شدن حرکت کند.میزان صادرات فولاد و محصولات فولادی در حالی روند افزایشی گرفته و این روند همچنان در حال تقویت شدن است که این سوال به وجود می آید: آیا این موضوع، برای صنعت و بازار تهدیدهایی را ایجاد میکند یا نقطه قوت است؟
امروز گردش نقدینگی نه در بازار آهن بلکه در بازارهای ارز، سهام، خودرو، طلا و…صورت میگیرد، ولی در این وضعیت بازار به انفعال روی نمیآورد و از موقعیتها استفاده کرده تا جایی که حتی در زمانهای رکودی باز اقدام به خرید وجود دارد؛ هرچند متناسب با تولید نیست. در این خصوص باید گفت هیچ گاه صادرات باعث توقف جریان بازار داخلی نخواهد بود، چرا که بازار داخلی برای تولیدکنندگان همیشه از جذابیت برخوردار است و اگر تقاضا به بازار برگردد به راحتی توسط تولیدکنندگان پاسخ داده خواهد شد. علت این امر نیز مشکلاتی است که همواره از قبل در مسیر صادرات وجود داشته و عواملی مانند نوسان قیمتهای جهانی، تحریمهای ناگهانی، باز پس گرفتن مبالغ فروش و… تعیینکننده مسیرهای صادراتی هستند ولی مصرفکننده داخلی بهترین شرایط را برای تولیدکننده ایجاد میکند.
در این بین، یکی از خبرهای مهم در حوزه فولاد صادرات ۵۰۰ تن سبد میلگرد یک شرکت ایرانی از کانال بورس کالا به عراق بود که این محموله با نرخ ۵۰۰ دلار در هر تن از درب کارخانه به مقصد عراق ارسال شد. کارشناسان معتقدند این موضوع میتواند فتحبابی باشد بر صادرات محصولات بیشتر از کانالهای مختلف از جمله بورس به بازار عراق که این بازار در حال حاضر با مشکلاتی نیز برای تجار ایرانی رو به رو است. البته عراق در شرایط فعلی در مواجهه با احداث مجتمعهای فولادی مهمی است، از جمله این که چینیها به زودی کارخانههای تولید محصولات فولادی را در این کشور راه اندازی خواهند کرد که بنا بر عقیده کارشناسان این موضوع میتواند بار دیگر محدودیتهای صادراتی را برای تولیدکنندگان فولادی به وجو آورد؛ زیرا عراق ثابت کرده برای حمایت از تولید داخل تعرفههای سنگینی را بر بخشهای وارداتی اعمال خواهد کرد، همان گونه که در مورد سیمان این سیاستها را اعمال کرد.
منبع:دنیای اقتصاد