جولان سنگآهن در کانال ۷۰ دلاری
از اوایل سال جدید میلادی، روند بهبود قیمتی در بازار سنگآهن جهانی مشاهده شد؛ بهطوریکه از اواخر سال گذشته اوضاع قیمت سنگآهن بهبود پیدا کرد و قیمت این محصول به ۷۰ دلار هم رسید.
نگاهی به روند میان مدت در این بازار نشان میدهد طی یک دوره زمانی روند کاهشی قیمت در این بازار حاکم شده و قیمت سنگآهن در قریب به ۴ سال قبل از اردیبهشت سال ۹۳، مطابق مه سال ۲۰۱۴ از ۱۴۰ دلار به ۳۰ تا ۴۰ دلار رسید.ولی از آن زمان به بعد ماهها است که تغییرات قیمتی بهصورت کوچک و کم در بازار سنگآهن رخ داده و نوسانات زیاد قیمتی که در سالهای قبل در این بازار مشاهده میشد به وقوع نپیوسته و قیمتها در بازههای تقریبا مشخص و با نوسانات تقریبا اندک در حرکت بوده که این موضوع، نشان میدهد در بازار سنگآهن تعادل جدیدی شکل گرفته است.
پس از کاهش قیمت ناگهانی که در آن بازه زمانی رخ داد، تعدادی از شرکتهای کوچک و متوسط از بازار خارج شدند و شرکتهای بزرگتر سنگآهن توانستند بخش بزرگ و مهمی از بازار را در دست گرفته و تامین کنند؛ در واقع این شرکتها توانستند با سیطره بر بازار سنگآهن و کسب قدرت نسبی در غیاب آلترناتیوهای دیگر، سرنوشت قیمتی را در اختیار بگیرند. از سوی دیگر اتفاقات مهم اقتصادی در چین را هم باید در نظر گرفت. در این بازه نرخ رشد اقتصادی چین از وضعیت بالای همیشگی به سمت کاهش افول کرد و تا حدود ۶ درصد هم رسید. پس از بررسی چین به هند میرسیم، غیبت این کشور از بازار تقریبا در دوره تغییرات کاهشی قیمت در سال ۲۰۱۴ به وقوع پیوست، پس از آن و بعد از عدم حضوری یک سال و نیمه این کشور مجددا به بازار جهانی بازگشته است که عامل تاثیرگذار دیگری در این بازار محسوب میشود.
از این رو بخشی از افزایش قیمت سنگآهن جهانی در بازه زمانی کنونی را باید در «تحرکات هند» دید و بخش دیگر را «مربوط به کاهش ذخیره سنگآهن در بنادر چین» دانست، از سوی دیگر و معمولا در بازه زمانی قبل از «عید شکوفههای چین» یک بهبود قیمت و بعد از این تعطیلات یک کاهش قیمت در بازار سنگآهن چین مشاهده میشود. این موضوعات عواملی است که هر ساله در بازار سنگآهن دیده میشود ولی تاثیر بلندمدت و طولانی در این بازار نخواهد داشت.از سوی دیگر تحولات مربوط به میزان مصرف فولاد در کره جنوبی که در خلال بازیهای المپیک زمستانی رخ داده نیز روی تقاضای این بازار و قیمت سنگآهن تاثیر گذاشته است. در این بین کشورهایی مانند ایران بعد از کاهش قیمت سنگآهن جهانی مصرف داخلی شان به دلیل سرمایهگذاری روی زنجیره ارزش افزایش پیدا کرده، در این باره صادرات سنگآهن دانه بندی ایران به شدت کاهش پیدا کرد و صادرات سنگآهن به شکل کنسانتره و گندله بیشتر شد که این موضوع نیز باعث شد عرضه سنگآهن مقداری کاهش پیدا کند.
پیشبینیها چه میگویند؟
پیشبینیها حکایت از آن دارد که اگر در قیمت نفت اتفاق جدی رخ ندهد قیمت سنگآهن از ۷۰ تا ۸۰ دلار در سال جدید فراتر نخواهد رفت. در این باره طی گزارشی که «بیزینس اینسایدر» درخصوص بازار سنگآهن جهانی به آن پرداخته، دو موضوع مطرح شده است: «بحث تعطیلات عید شکوفههای چین» و «دستورالعملهای دولت چین برای کنترل آلودگی هوا در فصل زمستان». در این باره دولت چین محدودیتهای گسترده و سفت و سختی را در شهرهای مهم این کشور در نظر گرفته که ایالت تانگشان یکی از استانهای مهم فولادی چین از جمله این دستورالعمل است.دولت محدودیتهای تولید فولاد را برای تولیدکنندههای عمده فولادی این استان بهطور ویژه در نظر گرفته، در این باره ۸ شرکت فولادی واقع در نزدیکی مرکز این شهر با محدودیتهای تولید فولاد مواجه شدهاند، بهطوریکه این محدودیتها تا ماه مارس هم ادامه دارد، بررسی این موضوع که این محدودیتها چه تاثیری روی بازار سنگآهن و میزان عرضه و تقاضا میگذارد، مهم و کلیدی است.تحلیل این تاثیرات نشان میدهد کاهش تولید فولاد در چین بهطور طبیعی روی کاهش تقاضا تاثیر و روی قیمت سنگآهن نیز اثر میگذارد، اینکه این روند به چه اندازه قیمت را کاهش میدهد، نسبت مستقیم روی روند قیمتی و میزان عرضه و تقاضای سنگآهن در چین دارد.
در این میان اگر سیاستهای جدید چین در قبال میزان تولید فولاد منجر به کاهش تولید در این کشور شود، روی قیمت سنگآهن تاثیر جدی خواهد داشت، ولی اگر این سیاستها مقطعی باشد و برای یک دوره یکی، دو ماهه در زمستان باشد و حجم و میزان تولید بالایی را هم در بر نگیرد، قیمت سنگآهن افت میکند ولی شدید نخواهد بود.مسالهای که در ادامه و در راستای این موضوع پیش میآید آن است که این کشور بتواند آلایندگی شرکتهای فولادی را کاهش دهد و به همین منظور به سمت خرید سنگآهنهای با عیار بالا میرود و تاثیر این موضوع به اینگونه است که سنگآهنهای با عیار بالا با افزایش قیمت مواجه میشوند و سنگآهنهای عیار پایین مشتری نخواهند داشت، این موضوع به ضرر معادن سنگآهنی است که عیارهایشان پایین است یا ناخالصی بالایی دارند.از سوی دیگر روی شرکتهای تولیدکننده سنگآهن چینی موثر است و باعث از دست دادن سوددهی این شرکتها و در ادامه تعطیل شدن آنها خواهد شد، بنابراین احتمال اینکه عرضه متناسب با تقاضا در چین کاهش پیدا کند وجود دارد، بهطوریکه در ادامه تقاضا به سمت خرید سنگآهنهای با عیار بالاتر خواهد رفت.
در حال حاضر سنگآهن با خلوص ۵۸ درصد از سنگآهن با عیار ۶۵ درصد رشد قیمتی بیشتری را تجربه کرده است، از این رو میزان رشد قیمت سنگآهن با عیار ۵۸ درصد به میزان ۱/ ۲ درصد بوده که قیمت ۴۴ دلار در هر تن را شامل میشود، در این باره سنگآهنهای با عیار بالاتر در طول سال رشد قیمتی خوبی داشتهاند، به نظر میرسد سنگآهنهای با عیار ۵۸ درصد در دورهای در یک حد قیمتی باقی مانده ولی سنگآهنهای عیار بالا در حال حاضر به سقف قیمتی شان رسیده اند؛ از سوی دیگر به دلیل اینکه تقاضا برای «سنگآهن با عیار بیشتر»، بالاتر بوده است، میزان عرضهشان کاهشی شده است و باعث شده متقاضیان در این باره به سمت سنگآهنهایی با عیار پایین تر برای تامین مواد اولیه شان بروند و این افزایش تقاضا درخصوص سنگآهن با عیار ۵۸ درصد موجب بالا رفتن قیمت آن شده است ولی این نکته را نباید فراموش کرد که همچنان تقاضا برای سنگآهنهای پرعیار بالا خواهد ماند، به این دلیل که موضوع آلودگی در چین همیشه مساله مهمی بوده است که با استفاده و عرضه سنگآهنهای عیار بالا ارتباط همیشگی دارد، به این معنی که استفاده از سنگآهنهای پرعیار در شرایط آلودگی به نفع محیط زیست خواهد بود.
منبع:دنیای اقتصاد