دو عامل بنیادی رشد دلار
مجموع گفتههای فعالان حاکی از آن است که دو عامل اصلی در رکورد زنی روزهای اخیر دلار اثر داشته اند.
اولین عامل که در افزایش روز گذشته دلار نیز اثر داشت، افزایش نرخ حواله درهم بود. در دومین روز هفته، نرخ حواله درهم معاملات خود را بالای مرز هزار و ۳۰۰ تومان آغاز کرد؛ شروع درهم بالای این مرز سیگنال افزایشی قوی به معاملهگران داخلی صادر کرد و بازیگران پاساژ افشار با اعتماد به نفس بیش تری خریدهای خود را بالا بردند. در ادامه روز نرخ حواله درهم با رشد بیش تری همراه بود و حتی تا نقطه هزار و ۳۱۳ تومان افزایش یافت، موضوعی که سبب شد بعضی فروشندگان، دلار را در بازار داخلی در مقطعی بهصورت هیجانی۴ هزار و ۸۰۰ تومان قیمت بزنند. البته به گفته فعالان در این سطح قیمتی هیچ معاملهگری حاضر به خرید نشد.
به گفته فعالان، نرخ حواله درهم یکی از مهمترین متغیرهایی است که در بازار داخلی از سوی معاملهگران داخلی رصد میشود. فعالان بازار بر این باورند که وجود شرکتهای متعدد ایرانی در دبی و حجم زیاد جابهجاییهای ارزی عامل مهمی است که اهمیت نرخ حواله درهم در بازار داخلی را بالا میبرد. از سوی دیگر، با توجه به این که نرخ برابری دلار به درهم در عدد ۶۷/ ۳ ثابت شده است، معاملهگران داخلی با توجه به نرخ حواله درهم به ریال، ارزش دلار را محاسبه میکنند که ارزش انتظاری زیادی در بازار داخلی دارد. بهعنوان مثال، یکی از بازیگران باتجربه بازار عنوان داشت، روز گذشته با توجه به نرخ حواله درهم هزار و ۳۱۳ تومانی، ارزش دلار در بازار داخلی میتوانست بالای ۴ هزار و ۸۰۰ تومان باشد.
افزایش هم زمان میزان نقدینگی و تقاضای دلار
در کنار این عامل بیرونی، بهنظر میرسد یک عامل درونی مهم نیز در افزایش نرخ دلار موثر بوده است . به گفته فعالان، در یک ماه گذشته میزان نقدینگی به تدریج در بازار افزایش پیدا کرده و میزان تقاضا برای دلار را همزمان بالا برده است. به گفته بسیاری از معاملهگران، میزان مصرف دلار و سایر ارزها در بازار افزایش یافته و دلیل این موضوع در اصطلاح معاملهگران بالا رفتن حجم «تومان» موجود در بازار بوده است. صفهای طولانی در برابر صرافیها میتواند یکی دیگر از نشانههای بالا رفتن نقدینگی موجود در بازار باشد.
با توجه به دو عامل ذکر شده میتوان گفت بخشی از رشد دلار در بازار داخلی از سوی عوامل بنیادی حمایت میگردد؛ در این وضعیت، روند قیمت در صورتی میتواند تغییر کند که نقش دو عامل بنیادی در افزایش نرخ دلار کم رنگ شوند. با وجود این دو عامل، متغیرهای دیگری نیز در بالا رفتن قیمت اثرگذار بودهاند که اثرگذاری کمتری داشتهاند. یکی از این متغیرها، تحرکات و اتفاقات معاملات آتی میدان روبهروی پاساژ افشار و منطقه سبزه میدان بوده است. بهعنوان مثال، نوسانات افزایشی روز گذشته بسیاری از خالی فروشان ارزی را دچار ضرر زیادی میکرد. این ضرر باعث شد بعضی از این معاملهگران برای تسویه معاملات خود در بازار حاضر نشوند.
با توجه به روند گردشی معاملات آتی، غیبت یک معاملهگر بزرگ، بسیاری از معاملهگران کوچک را دچار ضرر میکند. درواقع هر کسی که روز شنبه از این معاملهگر بزرگ اقدام به خرید کرده بود، بلافاصله ارز خریداری شده را به فرد دیگری فروخته بود. در این شرایط، غیبت معاملهگر اول سبب میشود که خریدار او به دلار خود نرسد. دلاری که بهواسطه غیبت معاملهگر اول دریافت نشده است، قرار بود به فرد دیگری تحویل داده شود. در این شرایط، روند گردشی معاملات بر هم میخورد و عده زیادی ناچار میشوند برای پرداخت تعهد خود وارد معاملات شوند؛ معاملهگران برای پیش گیری از بروز چنین اتفاقاتی بیعانه دریافت میکنند؛ اما میزان نوسان روز یکشنبه به اندازهای بود که باعث شد یکی از معاملهگران بزرگ قید بیعانه خود را بزند و متواری شود. ایجاد شایعات، جوسازی نسبت به نوع عرضه بازارساز، ورود تقاضای فنی جدید به بازار و نبود عرضه ارز از سوی بسیاری از صرافیها از جمله عوامل دیگری بودند که در رشد نرخ موثر بودند.
منبع:دنیای اقتصاد