رانت فولاد در کوره شفاف سازی بورس کالا

شکلگیری اولین بورسهای کالا در جهان به بیش از ۱۷۰سال پیش باز میگردد، هنگامی که دیگر ساز و کارهای سنتی بازار پاسخ گوی نیاز روز افزون مردم نبود، بورسهای کالایی به عنوان یکی از بخش های بازار سرمایه برای قابل پیشبینی کردن بازار ها و ارائه ضمانت به خریداران و فروشندگان و همچنین ایجاد شفافیت پایه گذاری شد.
در ایران نیز بورس کالا با هدف تنظیم بازار و تعیین قیمت نهاد ها و محصولات بخشهای صنعتی، پتروشیمی و کشاورزی ایجاد شده است. یکی از اولین محصولاتی که در این بورس عرضه شده، انواع ورقهای فولاد است که از نیمـه دوم سال ۱۳۸۲ تاکنون همواره بخشی از محصولات فـولاد مبارکه اصفهان از طریق عرضه در بورس کالا به فروش میرسد و به این ترتیب، قیمت کشف شـده در تالار بورس مبنای فروش محصولات این شرکت قرار میگیرد.
کارگزاران با ارائه درخواست خرید در بورس کالا و هنگام عرضه محصول توسط شرکت فولاد مبارکه، بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا نسبت به خــرید با قیمتهای کشف شده اقدام میکنند و در مراحل بعدی موارد تقاضا به فولاد مبارکه ابلاغ شده و هماهنگیهای مورد نیاز برای صــدور سفارش و تولید محصول سفارشات دیگـر اقدام میشود. با این حال بعضی انحصار طلبیها به ویژه از جانب شماری از عرضه کنندگان که مخالف شفاف سازی و کشف قیمت واقعی هستند، باعث شده که مقاومت هایی در مسیر عرضه محصولات در بورس کالا شکل گیرد. در عین حال بعضی از مصرفکنندگان ورقهای فولادی از جمله سندیکای لوله و پروفیل نسبت به نحوه عرضه این محصول در بورس کالا انتقاد دارند.
عرضهکنندگان خواهان بازار انحصاری
دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله وپروفیل در این خصوص اظهار داشت: ورق فولادی مورد استفاده در شرکتهای سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل، ۶۰درصد داخلی هستند و بیشتر آن از فولاد مبارکه اصفهان تهیه میشود. همچنین میزان کمی از محصولات مورد نیاز از شرکتهای نورد لوله اهواز و گیلان تأمین و از سوی دیگر ۴۰ درصد کمبود با واردات از کشورهایی مانند روسیه، هند و چین تهیه میگردد.
امیرحسن کاوه در ادامه افزود: ورق گرم فولادی که بهعنوان مواد اولیه در کارخانهها مورد استفاده قرار میگیرد، در سال ۱۳۹۵ با نرخ ۱۳ هزار ریال و اکنون با قیمت بیش از ۲۵ هزار ریال به فروش میرسد که رشد قیمت بیش از ۱۲ هزار ریالی را نشان میدهد. علت اصلی این افزایش قیمت، کمبود تولید داخلی و عواملی همچون نحوه کشف قیمت انحصاری فولاد مبارکه در بورس کالا است. البته نرخ وارداتی ورق گرم فولاد از قیمت تولید داخلی بیش تر است، ولی نرخ واردات نباید مدنظر قرار گیرد، زیرا هزینه تحریم، تعرفه واردات، هزینه حمل و نقل و غیره به آن اضافه شده است.
تقاضا کاذب است
در مقابل مدیر فروش شرکت فولاد مبارکه اصفهان عنوان کرد: مدتی است از سوی سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل به شفافیت اطلاعات معاملات فولاد مبارکه در بورس ایراداتی گرفته شده و این در حالی است که از میان صنایع تولیدکنندگان محصولات فولادی، شرکت فولاد مبارکه اصفهان اولین شرکتی بود که وارد بورس کالا شد تا از شفافیت اطلاعات حمایت کند. همچنین اطلاعات شرکت فولاد مبارکه در سامانه کدال بورس قرار دارد، ولی چندین سال است که هیچ اطلاعات شفافی از سوی سندیکای مذکور ارائه نشده است.
به گفته وی تولیدکنندگان صنایعی همچون خودروسازی که بسیار بزرگ هستند، ورق فولادی را از فولاد مبارکه خریداری میکنند و اگر کمبود عرضه در این صنعت وجود داشت، باید در محصول نهایی که از ورق تولید میشوند نیز حس میشد که میتوان دید صنایعی که از ورق فولاد استفاده میکنند تاکنون با کمبودی مواجه نشده اند.
رضایت مصرف کنندگان از عرضه بورسی
رسولی، مدیرعامل شرکت صدرا پروفیل نیز در این مورد بیان کرد: نرخ محصولات داخلی فولادی از واردات ارزان تر است. بنابراین ترجیح میدهیم تا محصولات مورد نیاز خود را از داخل کشور تهیه کنیم. در کل از ساز و کار بورس کالا رضایت داریم. مهران محمدی، مدیرعامل شرکت فولاد صنعت مهر یاران لوله پروفیل نیز خاطرنشان کرد: در حال حاضر بازار پروفیل در خارج از بورس کالا وضعیت رضایتبخشی ندارد و در واقع شفاف نبودن معاملات و نوسانات شدید قیمتی، آسیبهای جبرانناپذیری به این صنعت وارد کرده است؛ این مسأله، تولیدکنندگان را تحت تأثیر قرار داده و ادامه فعالیت را برای این قشر دشوار میکند.
منبع:ایران آنلاین