راه‌اندازی کمیته عالی انرژی از ابتدای بهره‌برداری؛ گام دیگری در راستای پایداری

سید امیر طباطبائیان، مدیر انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه گفت:از ابتدای راه‌اندازی، کمیته عالی انرژی تشکیل شد که وظیفه سیاست‌گذاری در حوزه تأمین و اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی در شرکت را بر عهده دارد. ازجمله مهم‌ترین پروژه‌هایی که در حوزه انرژی در فولاد مبارکه اجراشده است می‌توان به توسعه نیروگاه گازی و احداث واحد بویلر بازیافت حرارت HRSC اشاره کرد که منجر به افزایش راندمان نیروگاه از حدود ۲۸ درصد به بالای ۳۶ درصد شده و تقریباً ۱۲ هزار نرمال مترمکعب گاز طبیعی مصرفی نیروگاه را به ازای تولید برق کاهش می‌دهد و کمتر از ۱۸ ماه بازگشت سرمایه داشته است.

به گزارش فولاد ۲۴ به نقل از فولاد؛ مدیر انرژی و سیالات شرکت خاطر نشان کرد: یکی دیگر از پروژه‌هایی که در فولاد مبارکه در راستای کاهش مصرف انرژی و پایداری انجام‌ شده است پروژه Power on و  Power off در فولادسازی بوده است که با اجرای این پروژه، در سال ۱۴۰۱ در فولاد مبارکه موفق شدیم یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار گیگاژول مصرف مطلق انرژی را در راستای اهداف همین نظام تعالی پایداری کاهش دهیم. استقرار استاندارد ISO ۵۰۰۰۱ در شرکت از سال ۱۳۹۴ و ده‌ها پروژه دیگر در راستای استفاده بهینه از منابع انرژی ازجمله اقدامات ارزشمند فولاد مبارکه درزمینه پایداری است.

کاهش مصرف انرژی در فولاد مبارکه از ۳۲ گیگا ژول بر تن تولید تختال به ۲۳ گیگا ژول در سال ۱۴۰۱
وی خاطر نشان کرد: با توجه به عملکرد و سرمایه‌گذاری‌هایی که فولاد مبارکه در دو حوزه مصرف انرژی و آب داشته است باید گفت فولاد مبارکه توانسته است میزان مصرف انرژی را از ۳۲ گیگا ژول بر تن تولید تختال به ۲۳ گیگا ژول در سال ۱۴۰۱ کاهش دهد. مصرف انرژی در فولاد مبارکه از سایر تولیدکنندگان شاخص جهانی و پیشرو که حدود ۲۰ گیگا ژول بر تن تولید تختال مصرف انرژی دارند فاصله چندانی ندارد. اگرچه روش و فرایند تولید شرکت‌های تولیدکننده فولاد با یکدیگر کاملاً متفاوت است.

حفظ محیط‌زیست یکی از خاستگاه‌های مهم در پایداری است. فولاد مبارکه با شکستن گاز متان در فرایند کوره‌های احیا مستقیم آهن اسفنجی تولید می‌کند که روشی بسیار پاک و دوستدار محیط‌زیست است؛ درحالی‌که امروزه تقریباً ۷۰ درصد صنعت فولاد دنیا بر اساس استفاده از روش کوره بلند و سوزاندن کک برای احیای فولاد استفاده می‌کنند. انتشار کک در فرایند کوره بلند نزدیک به ۲.۵ تن به ازای هر تن تختال است که این میزان در تولید آهن اسفنجی به روش کوره‌های احیا مستقیم و کوره قوس تقریباً ۱.۳ به ازای هر تن تختال است. این امر نشان می‌دهد روش مورداستفاده در فولاد مبارکه روش بهینه‌ای است.

مصرف آب در فولاد مبارکه از حدود ۱۶.۵ مترمکعب بر تن تختال پیش‌بینی‌شده در زمان راه‌اندازی به ۲.۲ مترمکعب کاهش ‌یافته است

وی افزود: در خصوص مصرف آب در فولاد مبارکه نیز باید گفت، در ابتدای راه‌اندازی به ازای هر تن محصول تختال حدود ۱۶.۵ مترمکعب بر تن تختال پیش‌بینی‌شده بود و مایه افتخار است که اعلام کنیم امروز مصرف آب در فولاد مبارکه به عدد ۲.۲ مترمکعب به ازای هر تن تختال کاهش‌یافته است.درنهایت با جمیع اقدامات انجام‌شده در دو حوزه آب و انرژی شرایطی فراهم شد که فولاد مبارکه بتواند در اولین گام خود در این جایزه به این موفقیت چشمگیر دست یابد.

چارچوب پایداری فولاد مبارکه

علی کیانی، رئیس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی شرکت فولاد مبارکه گفت: فولاد مبارکه برای طی کردن بهتر مسیر خود برای رسیدن به آینده بهتر و همچنین در راستای فلسفه وجودی و استراتژی‌هایش، خود را متعهد به حرکت به سمت ایجاد توسعه پایدار می‌داند و تلاش کرده با ایجاد ساختار، چارچوب و تعریف حوزه‌های تمرکز در حوزه پایداری و ESG (محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی) آینده‌ای بهتر برای ذی‌نفعان خود خلق کند. به همین منظور، این شرکت چارچوب پایداری خود را از سال گذشته همسو با استراتژی‌های سازمان تدوین کرده است. در این چارچوب، حوزه‌های تمرکز پایداری (موضوعات بااهمیت) در دسته‌های محیط‌زیستی، اجتماعی، حکمرانی به‌اضافه اقتصادی (ESGE) توسط کارگروه‌هایی با همین نام با توجه به نیازها و انتظارات ذی‌نفعان مهم و بهینه‌کاوی‌های صورت‌گرفته از دیگر شرکت‌های سرآمد بین‌المللی نظیر پوسکو، نیپون استیل، آرسلورمیتال، تاتا استیل و …تعیین و اهداف و اقدامات هر حوزه تعریف ‌شده‌اند. شرکت فولاد مبارکه همچنین، عملکرد خود حول این موضوعات را در قالب گزارش پایداری ۱۴۰۲ با عنوان «مسیر خلق آینده‌ای بهتر» برای ذی‌نفعانش منتشر کرده که سومین گزارش پایداری شرکت از سال ۱۳۹۷ است. به‌منظور اندازه‌گیری اثربخشی رویکرد مذکور، شرکت تصمیم گرفته بلوغ خود را به روش داخلی و ارزیابی بیرونی توسط یک مؤسسه بین‌المللی در دستور کار خود قرار دهد و در بخش درونی، همانند سایر شرکت‌های پیشرو، الگوهای متعدد را پس از بهینه‌کاوی‌های مختلف بررسی و الگوی مبنای خود را انتخاب کرده است. این چارچوب برای اولین بار در سال ۲۰۱۰ توسط دکتر استفانی برتلز براساس بررسی سیستماتیک انجام‌شده در زمینه شبکه پایداری کسب‌وکار (NBS) ایجاد گردیده تا بهترین دانش‌های موجود در مورد چگونگی پایداری در کسب‌وکار را گرد هم آورد. این چارچوب متشکل از ۶۰ ابتکار متمایز است که در مجموعه‌ای از ۱۳ حوزه سازمان‌دهی شده است. شرکت فولاد مبارکه میزان بلوغ خود در حوزه‌های مختلف پایداری را با این چهارچوب ارزیابی می‌کند و در دوره‌های مختلف، میزان پیشرفت و بلوغ هریک از این حوزه‌ها را محاسبه و در نهایت اولویت‌های برنامه‌های خود را در حوزه پایداری مشخص می‌سازد. برای ارزیابی بیرونی در بخش بین‌المللی نیز شرکت در جایزه‌ای که توسط سه مؤسسه برجسته بین‌المللی GBN، BPIR و مرکز تحقیقات تعالی سازمانی کشور نیوزیلند برگزار می‌شد، شرکت کرد و موفق شد برای اولین بار رتبه پنج‌ستاره در سطح بین‌المللی را کسب کند.

جایزه تعالی محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی (ESG)

مهسا جنابی، کارشناس سیستم‌های مدیریت کیفیت و سرآمدی شرکت فولاد مبارکه اظهار داشت: شرکت فولاد مبارکه اقدامات فراوانی را از ابتدای تأسیس تاکنون در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی و بعدها در مفهوم گسترده‌تر آن، یعنی پایداری (محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی) انجام داده است و نتایج این اقدامات و عملکرد خود را در قالب گزارش‌های مختلف ازجمله گزارش پایداری منتشر کرده است. اما دیدگاه جهان‌ترازی و دست‌یابی به آینده بهتر در سطح جهانی، باعث شد این شرکت عملکرد خود را درزمینه پایداری و ESG موردسنجش قرار دهد تا از این طریق مسیر روشن‌تر و واضح‌تری برای خود ترسیم کند. از همین رو، شرکت تصمیم گرفته در جوایز و رقابت‌های معتبر جهانی شرکت کند تا عملکرد خود را در سطح بین‌المللی نیز در مقابل سایر شرکت‌ها و سازمان‌های جهان‌تراز محک بزند. بدین منظور، سازمان علاوه بر شرکت در رویدادها و جوایز انجمن جهانی فولاد (Worldsteel)، مانند جایزه معتبر Steelie، اقدام به شرکت در دومین جایزه تعالی محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی (ESG) مؤسسه ( International Best Practice Competition (IBPC نمود.

رقابت‌های بین‌المللی تجارب برتر (International Best Practice Competition) زیر نظر سه مؤسسه GBN  (شبکه بهینه‌کاوی جهانی Global Benchmarking Network)، BPIR)مرجع بهبود تجارب برتر- Best Practice Improvement Resource) و مرکز تحقیقات تعالی سازمانی (Center for Organizational Excellence Research) کشور نیوزیلند از سال ۲۰۱۵ تاکنون در حال برگزاری است.

این جایزه در سال ۲۰۲۳ در بخش‌های تجارب برتر، تعالی پایداری مبتنی بر ESG (محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی)، نوآوری و بهینه کاوی برگزارشده است. بخش جایزه تعالی پایداری مبتنی بر ESG از سال ۲۰۲۲ به بخش جوایز اضافه ‌شده است که سازمان‌ها را ازلحاظ تعهد به مفهوم پایداری و عملکرد و نتایج آن‌ها در سه حوزه محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

سطوح ارزیابی و تقدیر در این جایزه عبارت‌اند از: الگو، کلاس جهانی (هفت‌ستاره)؛ برجسته در سطح بین‌المللی (شش‌ستاره)؛ تعالی در سطح بین‌المللی (پنج‌ستاره)؛ تعالی در سطح محلی (چهارستاره)؛ شایستگی (حرفه‌ای) (سه‌ستاره)؛ در حال پیشرفت (کمبودهای جزئی) (دوستاره)؛ کمبود (نقایص عمده) (یک‌ستاره).

شرکت فولاد مبارکه در سال ۲۰۲۳ اقدام به شرکت در ارزیابی جایزه تعالی در پایداری کرد که در ابتدا اظهارنامه‌ای توسط تیم پایداری شرکت فولاد مبارکه تدوین گردید. سپس، این اظهارنامه توسط هیئت‌داوران جایزه بررسی و بازخورد به شرکت فولاد مبارکه ارائه شد. پس از اصلاح و ارسال مجدد اظهارنامه، طبق بررسی هیئت‌داوران شرکت‌های راه‌یافته به مرحله نهایی ازجمله شرکت فولاد مبارکه مشخص شدند.  در مرحله نهایی با حضور چهار داور از متخصصان پایداری و اساتید دانشگاه کشور نیوزیلند و استرالیا در تاریخ پنج‌شنبه، ۱۶ شهریور ۱۴۰۲ ارائه نهایی انجام گرفت و در تاریخ جمعه، ۱۷ شهریور ۱۴۰۲ برندگان در بخش فینال اعلام شدند که فولاد مبارکه موفق شد نشان پنج‌ستاره را دریافت کند. این نشان بیانگر تعالی در حوزه ESG در سطح بین‌المللی است و دارای اعتبار سه‌ساله است.

گفتنی است که رقبای خارجی شرکت در بخش نهایی گمرک و شهرداری دبی بودند که اقدامات قابل‌توجه و تأثیرگذاری در حوزه پایداری و ESG انجام داده‌اند. همچنین، از دیگر شرکت‌کنندگان در سایر جوایز می‌توان به شرکت آرامکو عربستان، وزارت تحویل خدمات عمومی و کسب‌وکار (MPBSD) اونتاریو کانادا، شهرداری العین امارات، فرودگاه بین‌المللی حیدرآباد هند، سیستم‌های مدیریت هارینگتون ایالات متحده آمریکا، پلیس ابوظبی و پلیس دبی اشاره کرد./ فواد ۲۴