نقش کم رنگ ایران در تأمین بازارهای فولاد منطقه
اطلاعات اتحادیه فولاد عرب نشان میدهد فاصله بین عرضه و تقاضا در سال ۰۲۰۲ در مقایسه با سال ۵۱۰۲ حدود ۴۱ درصد کاهش خواهد داشت ولی با این حال در سال ۰۲۰۲ نیز این منطقه با ۸۱ میلیون تن کمبود عرضه خواهد داشت.
از این رو واردات فولاد، به ویژه در مورد محصولات فولادی در خاورمیانه از اهمیت زیادی برخوردار است. در این گزارش واردات محصولات نیمهساخته در خاورمیانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.با وجود گذشت ۵۰ سال از پیدایش صنعت فولاد در خاورمیانه تا قبل از سال ۲۰۰۰ سرعت توسعه این صنعت در این منطقه نسبتاً آهسته بوده، چرا که سود حاصل از این بخش از صنعت نفت (صنعت اول منطقه خاورمیانه) کمتر بوده است. با وجود ثبت رشد مثبت تولید فولاد در منطقه خاورمیانه در طول ۱۰ سال گذشته، فاصله بین عرضه و تقاضا در این منطقه همچنان پا برجا است، هر چند اطلاعات اتحادیه فولاد عرب حاکی از آن است که فاصله بین عرضه و تقاضا در سال ۰۲۰۲ نسبت به سال ۵۱۰۲ حدود ۴۱ درصد کاهش خواهد یافت، ولی در سال ۰۲۰۲ این منطقه با ۱۸ میلیون تن کمبود عرضه رو به رو خواهد بود.
جذب نیمی از کل واردات محصولات فولادی خاورمیانه توسط ترکیه
به محصولات فولادی نیمهساخته میگویند، چرا که برای تبدیل شدن به محصول نهایی باید یک یا چند مرحله دیگر فرآوری شوند. تفاوت این محصولات در ابعاد و شکل سطح مقطع آنها است. کل واردات محصولات نیمهساخته فولادی خاورمیانه در سال ۲۰۱۶ برابر با ۹ میلیون و ۵۱۰ هزار تن بود که حدود نیمی از آن توسط ترکیه جذب شده است، از این رو به علت اهمیت زیاد آن، واردات ترکیه در گزارش جداگانهای مورد بررسی قرار گرفته است.کشور مصر در سال ۲۰۱۶ با واردات یک میلیون و ۷۸۰ هزار تن محصولات نیمهساخته فولادی در جایگاه دوم خاورمیانه و بعد از ترکیه قرار دارد. مصر عمده واردات خود در سال ۲۰۱۶ را از کشور روسیه انجام داده است.
عربستان در طی سالهای مورد بررسی، بین ۱۰ تا ۲۲ درصد از واردات محصولات نیمهساخته فولادی در منطقه خاورمیانه را در اختیار داشته است؛ عمده واردات عربستان از کشورهای چین و حوزه کشورهای مستقل مشترکالمنافع (CIS) بوده است. حجم واردات عربستان در سال ۲۰۱۶ حدود یک میلیون و ۷۱ هزارتن بود، امارات متحده عربی نیز در سال ۲۰۱۶ با حدود یک میلیون و ۲۵۰ هزار تن واردات محصولات نیمه ساخته فولادی، ۱۳ درصد از واردات این محصولات در خاورمیانه را در اختیار داشت. همچنین قطر در این سال ۴۲۲ هزار تن، ایران ۳۲۶ هزار تن و چین حدود۲۰۰ هزار تن محصولات نیمهساخته فولادی به امارات متحده عربی صادر کردهاند.
نقش کم رنگ ایران درصادرات محصولات فولادی به منطقه خاورمیانه
با توجه به اطلاعات فوق بهنظر می آید بازار اصلی محصولات نیمهساخته منطقه خاورمیانه در اختیار حوزه CIS و چین بوده که در طول سالهای گذشته بیش ترین صادرات محصولات نیمهساخته را به خاورمیانه داشتهاند. از مجموع حدود ۷ میلیارد دلار صادرات محصولات نیمهساخته فولادی از منطقه کشورهای مستقل مشترکالمنافع (CIS)، حدود ۲ میلیارد و ۶۴۰ میلیون دلار آن به منطقه خاورمیانه بوده است؛ به عبارت دیگر میتوان گفت حدود ۲۷ درصد ارزش صادرات این منطقه به خاورمیانه وارد شده است.
در این میان بهنظر میرسد ایران با وجود صادرکننده بودن برای این محصولات در بازار منطقه خاورمیانه نقش پر رنگی ندارد و عمده صادرات ایران در سال ۲۰۱۶ به کشور تایلند صورت گرفته است. این در حالی است که ایران در سال ۲۰۱۶ حدود یک میلیون و ۵۴۲ هزار تن صادرات محصولات نیمهساخته فولادی داشته و فقط ۵۶۶ هزار تن آن (۲۴۰ هزار تن به مقصد عمان و ۳۲۶ هزار تن به مقصد امارات) به کشورهای منطقه خاورمیانه بوده است. بنابراین با این میزان از صادرات، ایران میتواند تقریبا یک سوم بازار خاورمیانه را تأمین کند.
منبع:اخبار فلزات